ISO 14001 Nedir?
ISO 14001, kurum veya kuruluşların, ürün veya hizmet sunumu esnasında oluşacak çevresel atıkların izlenmesi ve bertarafı ile müşteri memnuniyetinin artırılması ve doğru ürün veya hizmeti çıkarmasına yönelik olarak çevre yönetim sisteminin kurulması ve geliştirilmesi konusunda rehberlik eden ve ISO tarafından hazırlanıp yayınlanan uluslararası bir yönetim standardıdır.
ISO 14001, ISO (İnternational Organization for Standardization) Uluslararası standardizasyon örgütünün ortak kararlar alarak yayımladığı bir çevre yönetim sistemi standardıdır. Bu standart tüm dünyada bulunan bütün akredite belgelendirme kuruluşları tarafından çevresel atıkları oluşan tüm işletmelere uygulanabilen bir yapıdır.
ISO: Standardı Yayınlamış olan tüm dünyada kabul edilen örgütün adıdır. (Uluslararası Standartlar Örgütünün kısaltılmasıdır.)
14001: Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO) tarafından Kalite Yönetim Standardına verilen isimdir.
2015: Sistemin Yayınlandığı veya Revize edildiği Tarihi göstermektedir. (5 yıl süreyle ISO tarafından toplanılarak gerekli revizyon işlemleri onaylanır. Her 8 yılda bir bu tarih değişmektedir.)
TS: Türkçe Standart kısaltması
EN: Avrupa Normu kısaltması
Bahsi geçen standart ISO tarafından yayınlanmış ve Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından Türkçeye çevrilmiştir. Tüm dünyada geçerli olan iso 14001 çevre yönetim sistemi nerede olursa olsun ve hangi kurum veya kuruluş tarafından kurulmak istenirse, bu standardın şartlarını kabul etmiş sayılır ve şartları karşılamak zorundadır.
ISO 14001:2015 Standardı; Müşteri tarafından uygulanabilir birincil ve ikincil mevzuat şartlarını karşılayan ürünü yada hizmeti düzenli olarak sağlama yeteneğini göstermeye ihtiyaç duyduğunda ve sistemin sürekliliğinin sağlanması, iyileştirilmesi, müşteri ve uygulanabilir birincil ve ikincil mevzuat şartlarına uygunluğu için gereken prosesler (süreçler) dahil olmak üzere sistemi etkin olarak uygulayarak çevresel etkileri azaltmak amacıyla kullanılmaktadır. Daha detaylı bilgi için diğer sitemize burayı tıklayarak giriş yapabilirsiniz.
ISO 14001 Ne Gibi Yararlar Sağlar?
ISO 14001 Belgesi kurum veya kuruluşların çevre yönetim sistemlerine verilen bir belge türüdür. iso 14001 belgesinin aslı çevresel etkilerin azaltılmasının sağlanması olmakla birlikte, sadece ürün/hizmet aşamasında değil bir işletmenin tüm faaliyetlerini ilgilendiren bir yönetim sistemidir. Bu faaliyetler işletmenin yapısına göre satış, satın alma, tasarım, insan kaynakları, üretim, imalat, muhafaza, iletişim, dokümantasyon vb. gibi şekillendirilebilir.
Avantajları Nelerdir?
ISO 14001 Belgesi bir çok müşteri tarafından kurumsal kimlik altına geçmeleri için büyük bir faktör olarak görülmektedir. Ayrıca kuruluşların çalıştığı müşteriler doğrultusunda çoğunlukla zorunlu olarak iso belgesi istenmektedir. Bu sebeplerden dolayı Çevre Yönetim sistemini işletme bünyesine kurmak size bir çok avantaj sağlayacaktır.
Bu avantajların başında ciddi bir pazar payı sahibi olmak gelir. Hangi sektörde olursa olsun iso 14001 belgesi sahibi olmak bu pazar payının tarafınıza yönelmesinde büyük bir rol oynayacaktır. Pazar payının sürekliliği her daim devam etmekte olup sağlamış olduğu fayda yönetim sistemini tam olarak işletmenizde kurmanız ve uygulamanızla mümkün olabilir. Çevre yönetim sistemi ile işletmeniz içinde tüm analizleri gerçekleştirebilir ve maliyetlerinizi nasıl etkilediğini gözlemleyebilirsiniz. İşletmenize kurmuş olduğunuz iso 14001 Çevre Yönetim Sistemi size pazar avantajı sağlamak dışında firmanızda sürekli bir iyileştirme, süreklilik ve disiplin kazandırmaktadır.
ISO 14001 belgeli bir firmada çıkabilecek her sorun yada problem aynı zamanda bir iyileştirme fırsatı olarak görülmekte olup problemin çözümünden önemlisi onun bir daha tekrarlanmamasını sağlamak için yol göstermektedir.
Dünya genelinde 1000 den fazla iso 14001 belgeli işletmeye yapılmış olan araştırma neticesinde aşağıdaki sonuçlar alındığı görülmüştür.
- Firmanın imajına ciddi bir katkı sağladığı,
- İzin ve yetki belgelerinin alınmasının kolaylaştığı,
- Çevre etkilerinden kaynaklanan maliyetler düştüğü,
- Çevre ile ilgili yasalara ve mevzuata uyum sağlandığı,
- Müşteri sayısının artışı,
- Rekabet gücü düzeyinin artışı,
- Çevresel etkilerin önemli ölçüde önlendiği,
- Tedarikçi ilişkileri konusunda iyileşme
- Güvenli ürün imalatı
vb. gibi iç ve dış faktör yararları olduğu tespit edilmiştir. Aynı zamanda etkili bir yönetimin, firma kültürünün kurulan çevre yönetim sistemine entegre edilmesi sonucu gelişmesi, çevre sistemi bilincinin oluşması, daha düzgün bir dokümantasyon, sistematik bir yaklaşım, tutarlılık, etkinlik, üretkenlik, verimlilik artışı, maliyetlerin belirli bir zaman sonra azalması ve kurumsallaşma yolunda hızlı bir ilerleme gibi iç faktör yararları olduğu tespit edilmiştir.
ISO 14001 Belgeli işletmelerin kurmuş olduğu Çevre Yönetim Sistemi ile;
Üst yönetimin ve diğer personelin ulaşmak istediği kayıt ve bilgilere ulaşmak çok rahat ve kolaylaşmaktadır. Bu sayede eldeki verilerin incelenip daha doğru ve hızlı bir karar verilmesine imkan sağlar. Bölümler arasındaki ilişkilerde standart yapısı gereği iyileşmeler meydana gelmekte ve hizmet/üretim hızlanmaktadır. Özellikle üretim yapan firmalarda kaynakların daha verimli kullanılması sağlanmaktadır. Çevresel etkilerin önüne geçilmeye çalışılarak güvenilir, müşteri gözünde çevreye önem veren bir işletme olunması sağlanacaktır. Tedarikçilerin performans takiplerini etkinleştirmekte ve tedarikçi ilişkilerinde iyileşme gözlenmektedir. Tüketicinin çevre ile ilgili beklentilerine cevap verilir ve bilinçli tüketicilere erişebilme ve onları kazanma şansı artmaktadır. Reklam & Tanıtım anlamında ve rekabette, ihracatta kolaylıklar gözlenmektedir.
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemini benimsemek her şeyin dışında doğaya olan saygının devamlılığının temel taşıdır.
Peki ISO 14001:2015 Standart Maddeleri Nelerdir?
ISO 14001:2015 Standart Maddeleri aşağıdaki gibidir.
0. GİRİŞ
0.1.Arka Plan
0.2.Çevre Yönetim Sisteminin Amacı
0.3.Başarı faktörleri
0.4.Planla-Uygulama-Kontrol Et-İyileştir Modeli
0.5.Bu Uluslararası Standardın İçerik Yapısı
1. KAPSAM
2. ATIF YAPILAN STANDARTLAR
3. TERİMLER VE TARİFLER
3.1.Liderlikle İlişkili Terimler
3.2.Planlama İle İlişkili Terimler
3.3.Destek ve Operasyon ile İlişkili Terimler
3.4.Performans Değerlendirme ve Gelişme ile İlişkili Terimler
4. KURULUŞUN BAĞLAMI
4.1.Kuruluş ve Kuruluşun Bağlamını Anlama
4.2.İlgili Tarafların İhtiyaç ve Beklentilerini Anlama
4.3.Çevre Yönetim Sisteminin Kapsamının Belirleme
4.4.Çevre Yönetim Sistemi
5. LİDERLİK
5.1.Liderlik ve Taahhüt
5.2.Çevresel Politika
5.3.Organizasyonel roller, sorumluluklar ve yetkiler
6. PLANLAMA
6.1.Risk ve Fırsatları Belirleme Faaliyetleri
6.1.1.Genel
6.1.2.Çevresel Bakış
6.1.3.Uyum Zorunluluğu
6.1.4.Faaliyet Planlama
6.2.Çevre Hedefleri ve Hedeflere Ulaşmak için Planlama
6.2.1.Çevre Hedefleri
6.2.2.Çevre Hedeflerine Ulaşmak için Planlama Faaliyeti
7. DESTEK
7.1.Kaynaklar
7.2.Yetkinlik
7.3.Farkındalık
7.4.İletişim
7.4.1.Genel
7.4.2.İç İletişim
7.4.3.Dış İletişim
7.5.Dokümante Bilgi
7.5.1.Genel
7.5.2.Oluşturma ve Güncelleme
7.5.3.Dokümante Bilginin Kontrolü
8. OPERASYON
8.1.Operasyonel Planlama ve Kontrol
8.2.Acil Duruma Hazırlık ve Tepki
9. PERFORMANS DEĞERLENDİRME
9.1.İzleme, ölçüm, analiz ve değerlendirme
9.1.1.Genel
9.1.2.Uygunluğun Değerlendirilmesi
9.2.İç Tetkik
9.2.1.Genel
9.2.2.İç Tetkik Programı
9.3.Yönetimin Gözden Geçirmesi
10. İYİLEŞTİRME
10.1.Genel
10.2.Uygunsuzluk ve Düzeltici Faaliyet
10.3. Sürekli İyileştirme